Σκορπιός (Όλα τα είδη)

ΣΚΟΡΠΙΟΣ - ΣΚΟΡΠΙΝΑ

‘Έχουν σώμα αρκετά πλακωτό από τα πλάγια, κεφάλι μεγάλο, οπλισμένο με αγκάθια και μεγάλα πτερύγια. Στόμα μέτριο έως μεγάλο, λοξό προεκτεινόμενο. Μια κορυφή από κόκαλα, κάτω από το μάτι. Χείλη του προεπυκαλυματικού με τρία – πέντε αγκάθια. Βραγχυοκάλλυμα με ένα – δύο αγκάθια. Ένα ραχιαίο πτερύγιο, οδοντωτό στο πίσω άκρο του αγκαθωτού τμήματος με 11 – 15 σκληρές και 4 – 17 μαλακές ακτίνες. Εδρικό με 3 σκληρές και 11 – 15 μαλακές ακτίνες. Πλευρικά πτερύγια με μεγάλη βάση με μορφή βεντάλιας. Κοιλιακά πτερύγια θωρακικά με 1 σκληρή και 3-5 μαλακές ακτίνες. Ουραίο πτερύγιο στρογγυλό ή με λοβούς. Το σώμα σκεπάζεται από κυκλοειδή ή κτενοειδή ή και υποτυπώδη λέπια. Είναι ψάρια του βυθού με μήκος από 5 – 40 cm. Το συναντάμε σε τροπικές, εύκρατες και ψυχρές θάλασσες, σε βραχώδεις, κοραλλιογενείς ή αμμώδεις ή λασπώδεις βυθούς ή και φυκιάδες. Ψαρεύονται με δίχτυα, ψηλά παραγάδια και με καθετή. Τα ψάρια αυτά χρησιμοποιούνται για την Παρασκευή εκλεκτής ψαρόσουπας. Στα περισσότερα είδη τα αγκάθια τους επικοινωνούν με δηλητηριώδες αδένες .

1. Σκορπιδομάνα – Helicolenus dactylopterus dactylopterus

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ιχθυολογικά χαρακτηριστικά: Κεφάλι μεγάλο, οπλισμένο με αγκάθια. Προφίλ του αυχένα με απότομη κλίση. Πολύ μικρά δόντια και στις 2 σιαγόνες. Στόμα με το εσωτερικό του μαυριδερό. Πλάγια γραμμή με σωληνωτά λέπια. Λέπια κτενοειδή 55-80 στην πλάγια γραμμή. Στήθος, μάγουλα και τμήμα των πάνω χειλιών, με λέπια. Ρύγχος και κοιλιακό τμήμα του κεφαλιού, γυμνά από λέπια.
Αριθμός σπονδύλων 25. Χρώμα στη ράχη και στα πλευρά κόκκινο και στην κοιλιά ρόδινο. 5-6 σκοτεινόχρωμες ταινίες στη βάση των ραχιαίων και του ουραίου πτερυγίου.

Βιότοπος: Βενθικό ψάρι των περιοχών του υφαλοπρανούς και σε βάθη θάλασσας από 200 μ. μέχρι και 1.000 μ. Τρέφεται με πελαγικούς και βενθικούς οργανισμούς (μαλακόστρακα, ψάρια, μαλάκια και εχινόδερμα). Αναπαράγεται το Φεβρουάριο με Μάρτιο στη Μεσόγειο. Προνύμφες και μικρά ψαράκια, πελαγικά.

Γεωγραφική εξάπλωση: Ανατολικός Ατλαντικός, από το Μαρόκο, Αζόρες, Μαδέιρα, και Κανάρια νησιά, μέχρι τη Νορβηγία, Μεσόγειος, ελληνικές θάλασσες. Απουσιάζει από τη Μαύρη θάλασσα.

Τεχνολογικά στοιχεία: Κρέας άσπρο και εύγευστο. Χρησιμοποιείται για την παρασκευή εκλεκτής ψαρόσουπας. Από τους καταναλωτές δεν εκτιμάται τόσο, όσο τα δύο βασικά είδη σκορπιών, ο μαύρος και ο κόκκινος.

2. Σκορπιός κόκκινος – Κοκκινοσκορπίνα (Scorphaena elongata)

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Κεφάλι μεγάλο. Το μήκος του ρύγχους ισούται με το 11-12 % του ολικού μήκους του σώματος. Το αγκαθωτό τμήμα του ραχιαίου πτερυγίου δεν έχει μαύρη κηλίδα. Πλευρικά πτερύγια, κανονικά με 19 ακτίνες, μερικές φορές 18 ή 20 οι οποίες όμως δεν φτάνουν πάνω από την 1η ακτίνα του εδρικού. Λέπια κτενοειδή, 45-50 κάθετες σειρές λεπιών. Το μεγαλύτερο τμήμα του κεφαλιού, οι περιοχές του στήθους και της βάσης των πλευρικών πτερυγίων είναι γυμνές από λέπια. Αριθμός σπονδύλων 24.
Το μεγαλύτερο τμήμα του κεφαλιού είναι σκοτεινόχρωμο. Κηλίδες σκοτεινές στο σώμα και στο ουραίο πτερύγιο. Το μήκος του φτάνει τα 50 cm.

Βιότοπος: Σε αμμώδεις βυθούς και βάθη από 100-600 μ. Τρέφεται με μαλακόστρακα και ψάρια. Αναπαράγεται τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο.

Γεωγραφική εξάπλωση: Ανατολικός Ατλαντικός, Δυτ. Μεσόγειος. Δεν το συναντάμε στην Αδριατική και την Ανατολική Μεσόγειο. Η παρουσία του στις ελληνικές θάλασσες έχει διαπιστωθεί από αρκετούς ιχθυολόγους.

Τεχνολογικά στοιχεία: Κρέας άσπρο και εύγευστο. Χρησιμοποιείται για την παρασκευή εκλεκτής ψαρόσουπας.

3. Σκορπιός – Scorpaena loppei

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Πίσω μέρος των πάνω χειλιών με μια χαρακτηριστική επιμήκη πτυχή. Κεφάλι μεγάλο. Δύο αγκάθια πάνω από το πίσω μέρος των πάνω χειλιών. Λέπια ελαφρά κτενοειδή, 35-40 κάθετες σειρές. Στήθος, βάση των πλευρικών πτερυγίων και κεφάλι γυμνά από λέπια. Σπόνδυλοι 24. Χρώμα ρόδινο και πολλά μαύρα στίγματα στο σώμα.
Μία μαύρη κηλίδα στο αγκαθωτό τμήμα τους ραχιαίου πτερυγίου, ανάμεσα στην 6η και 9η ακτίνα. Πτερύγια με σκοτεινόχρωμες ταινίες. Το μήκος του φτάνει μέχρι 10 cm. Βενθικό ψάρι, αμμωδών και λασπωδών βυθών σε βάθη μεταξύ 100 και 200 μ. Το συναντάμε στον Ανατολικό Ατλαντικό, Δυτική Μεσόγειο, ελληνικές θάλασσες.


4. Σκορπίδι – Scorpaena notana

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Χρώμα καφέ-κόκκινο ή κόκκινο. Τα νεαρά ψάρια έχουν σκοτεινόχρωμο χρώμα. Πτερύγια με μαύρες κηλίδες. Μια μαύρη κηλίδα στο αγκαθωτό τμήμα του ραχιαίου πτερυγίου ανάμεσα στην 8η και 10η σκληρή ακτίνα.
Μια μικρή απόφυση πάνω από το μάτι και στο μπροστινό ρουθούνι. Κεφάλι πολύ αγκαθωτό. Λέπια σκληρά και άγρια στο άγγιγμα. Μάτια μεγάλα.
Πλευρικά πτερύγια που ξεπερνούν την πρώτη σκληρή ακτίνα του εδρικού πτερυγίου. Το μήκος του φτάνει μέχρι 20 cm. Παράκτιο ψάρι των βραχωδών βυθών από 15-700 μ.
Ψαρεύεται με μηχανότρατες, δίχτυα και παραγάδια. Τρέφεται με μαλακόστρακα και μικρά ψάρια. Το συναντάμε στον Ανατολικό Ατλαντικό, από τη Σενεγάλη, μέχρι τον κόλπο της Γασκώνης, Μεσόγειος, ελληνικές θάλασσες. Είναι πολύ κοινός. Στην βόρεια Αδριατική σπανίζει ενώ το συναντάμε στην Μαύρη θάλασσα.


5. Σκορπίνα – Scorpaena scrofa

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Χρώμα κοκκινωπό, μερικές φορές κιτρινωπό, με μαρμαρώσεις. Πολυάριθμες δερμικές αποφύσεις, ιδιαίτερα κατά μήκος της πλάγιας γραμμής και από τα κάτω χείλη. Αποφύσεις πάνω από το μάτι και μικρές απούσες στο μπροστινό ρουθούνι. Ραχιαίο πτερύγιο αρκετά χαμηλό στο τέλος του αγκαθωτού τμήματος. Τα πλευρικά πτερύγια δεν φτάνουν στην αρχή του εδρικού.
Το μήκος του φτάνει μέχρι 50 cm. Βενθικό ψάρι σε βραχώδεις, αμμώδεις ή λασπώδεις βυθούς και σε βάθη από 20 έως 200 μ.
Τα νεαρά ψάρια βρίσκονται κοντά στις ακτές. Ψαρεύεται με δίχτυα κι αγκίστρια (δεν φέρει καμία αντίσταση όταν το ανεβάζου- με αγκιστρωμένο. Έχει κρέας άσπρο, συνεκτικό και εύγευστο. Δίνει θαυμάσια ψαρόσουπα.

6. Σκορπιός μαυρος -Μαυροσκορπιός – Scorpaena porcus

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Κεφάλι μεγάλο. Ρύγχος ελαφρά μικρότερο από τη διάμετρο της οφθαλμικής κοιλότητας. Λέπια μικρά ελαφρά, αγκαθωτά, επιμήκη, ωοειδή που εμφανίζονται όπως τα λέπια του βυθού. Περισσότερα από 50 λέπια στην πλάγια γραμμή. Μία μικρή διακλαδωμένη απόφυση πάνω από το μάτι, περίπου ίση με τη διάμετρο του ματιού και μια από μικρή στο μπροστινό ρουθούνι.
Τα πλευρικά πτερύγια φτάνουν μέχρι την 2η ακτίνα του εδρικού. Χρώμα γκριζόμαυρο ή κοκκινωπό, με περισσότερες ή λιγότερες σκοτεινές μαρμαρώσεις. Πλάγια γραμμή ασπριδερή. Στο ουραίο πτερύγιο, 3 κάθετες σκοτεινόχρωμες ταινίες, περισσότερο ή λιγότερο ορατές.
Το μήκος της φτάνει στα 30 cm. Παράκτιο ψάρι των ρηχών νερών, σε βυθούς πέτρινους ή φυκιάδες. Το καλοκαίρι το συναντάμε σε λίγα εκατοστά βάθος μέχρι και 30 μ.
Αδηφάγο ψάρι. Δεν τσιμπάει το δόλωμα παρά τη νύχτα και με θάλασσα ταραγμένη. Έχει αγκάθια φαρμακερά. Έχει κρέας άσπρο, πολύ συνεκτικό και εύγευστο. Δίνει ψαρόσουπα αρίστης ποιότητας.